1,5 ve 3 yaş arası ortaya çıkan 2 yaş sendromu; bebeklik evresinden çocukluk çağına geçişte, çocukların kendisini birey olarak kabul ettirmeye çalıştıkları bir dönemdir. Bireyselleşmenin ilk adımı olan bu süreç, hem bebekler hem de aileler için oldukça sancılı geçebiliyor. Biz de sizler için hazırladığımız bu makalede; 2 yaş sendromu nedir, ne kadar sürer gibi merak edilen soruların yanıtlarını derledik, keyifli okumalar!
İki Yaş Sendromu Nedir?
Bebeklik evresinden çocukluk dönemine geçişin bir göstergesi olan 2 yaş sendromu, genellikle 1,5 – 3 yaş arasında görülür. Terrible two olarak da bilinen bu zorlu süreç, aslında tüm sağlıklı çocuklarda olması beklenen bir durumdur. Zira bebekliğinde annesine bağımlı olan ufaklıklar, konuşma veya yürüme gibi beceriler kazandığında, fiziksel ve duygusal olarak ailesinden biraz uzaklaşır. Kendisinin bir birey olduğunu anlamaya başlar ve benmerkezci bir tutum geliştirerek ailesine kendi varlığını kanıtlamaya çalışır. Kısacası kendisinin farkına varır, bağımsızlık duygusunu iyiden iyiye hisseder. 2 yaş civarı görülen bu sendromun sağlıklı bir şekilde atlatılabilmesi için ebeveynlere büyük bir görev düşüyor. Çocukla doğru iletişim kurmak, onun ihtiyaçlarını anlamaya çalışmak ve onu tolere edebilmek, çocuğun kişisel gelişimi ve olası krizleri önlemek adına son derece önemlidir.
İki Yaş Sendromu Belirtileri Nelerdir?
Bebeklikten çocukluğa geçişin ilk adımı olan 2 yaş dönemi, çocukların bağımsız davranma ve keşfetme eylemlerinin arttığı bir süreçtir. Aslında bu süreç, çocuğun ebeveynleriyle inatlaşma ve mücadele süreci olarak da tanımlanabilir. 1,5 – 3 yaş arasındaki çocuklar, bir birey olduğunu fark ederler ve bağımsızlıklarının tadını çıkarmak isterler. İsteklerinin yerine getirilmediği durumlarda ise öfkeli davranışlar sergileyebilirler. Hatta saatlerce durmandan ağlayabilir, kendilerini yerlere savurabilirler. Örneğin bir oyuncağı istediklerinde aileleri buna karşı koyarsa çok ciddi reaksiyonlar gösterebilirler. Çevresindeki insanlara vurabilir, nesnelere zarar vermeye çalışabilir ya da öfke nöbetine kapılabilirler. Öfke nöbetlerinin devam ettiği süre boyunca da yemek yeme, uyuma veya oyun oynama gibi normal aktiviteleri yapmayı reddederler. Genellikle çevresindekiler üzerinde hakimiyet kurmak isterler, “hayır” “olmaz” gibi cevaplar karşısında çılgına dönebilirler. Bu dönemde çocukların kelime haznesi yeteri kadar gelişmemiş olduğundan, öfkelerini belli etmek için en sık başvurdukları yöntem ağlamadır. Bununla birlikte iki yaş sendromu belirtileri şu şekilde sıralanabilir;
- Karşı gelme,
- Her şeye hayır deme,
- Ebeveynlerle çatışma,
- İnatçılık,
- Huysuzluk,
- Kendi istekleri konusunda ısrar etme,
- Öfke nöbetleri.
İki Yaş Sendromu ile Baş Etme Yolları
2 yaş sendromu, hemen hemen her aileyi endişelendiren bir süreçtir. Çünkü çoğu aile, çocuklarının agresif tutumu karşısında nasıl davranmaları gerektiği ile ilgili zorluk yaşar. Her şeyden önce ailelerin geçici bir süreç yaşadıklarını bilmeleri gerekir. Çocuğun her hırçınlığı karşısında sakin kalmaya çalışmak, inatlaşmamak ve olaylara mantıklı bir şekilde yaklaşmak, çocuğun gelişimi için faydalı olacaktır. Bu yaştaki çocuklar henüz otorite kavramı ile ilgili yeterli olgunlukta olmadıklarından, ailelerin direkt çocuğun üzerinde otorite kurmaya çalışmaması gerekir. Ancak bu, çocuğun önceden yapmasına izin verilmeyen şeylere izin verilmesi demek değildir. Ailelerin tutarlı bir davranış sergilemesi, hayır dedikleri şeye daha sona evet dememesi gerekmektedir. Ebeveynler, 2 yaş sendromu karşısında çocuğu ne çok sınırlandırmalı, ne de çok özgür bırakmalıdır. Çocukla doğrudan iletişim kurarken net, kısa ve anlaşılır cümleler seçilmelidir. Kendisini bir birey gibi hissedebilmesi için boy hizasına eğilerek konuşulabilir, nesneler arasında seçim yapmasına izin verilebilir. Örneğin birkaç kıyafet alternatifi gösterilebilir ve çocuğun giyeceğine kendisinin karar vermesi sağlanabilir. Ya da birkaç oyun önerisi sunup, onun istediği oyun ailece oynanabilir. Bu süreçte çocuğun gelişimini desteklemek ve başarı duygusunu tattırmak için yapabileceği görevler verilebilir. Enerjisini boşaltabilmesi için açık havaya çıkmasına, koşup oynamasına müsaade edilmelidir.
2 Yaş Sendromu Ne Zaman Biter?
İki yaş sendromu ne zaman geçer sorusu da ebeveynlerin fazlasıyla merak ettiği bir noktayı oluşturuyor. Çünkü bu süreç en çok da onlar için yıpratıcı oluyor. Bebeklikten çocukluğa adım atan miniklerin, bu hırçın ve agresif tutumlarının 3 – 3,5 yaş civarı sona ermesi bekleniyor. Nadiren bazı çocuklarda 4 yaşa kadar uzayabiliyor. Kısacası; çocuğun duygusal ve zihinsel olgunluğa erişmesiyle birlikte 2 yaş sendromunun da sona erdiği biliniyor.
Bu Sürecin Geçici Olduğunu Unutmayın!
Ebeveynler çocuğun 2 yaş sendromunu ilk ergenlik dönemi olarak değerlendirebilirler. Sağlıklı her çocukta görülebilen bu sendromda; çocukla çatışmak, güç mücadelesine girmek, ona karşı sert bir tavır takınmak veya cezalandırıcı tutum geliştirmek, geçici olan 2 yaş sendromunun kalıcı hale dönüşmesine sebep olabilir. Bu nedenle ebeveynlerin, bu hırçın sürecin geçici olduğunu bilmeleri ve sakin kalmaya çalışmaları önemlidir. 2 yaş sendromu ile başa çıkmakta zorlanan ailelerin ise mutlaka bir uzman desteği alması gerekmektedir.