Gaz, neredeyse her bebeğin ortak problemidir. Çünkü bebeklerin sindirim sistemi tam olarak gelişmediği için gazı dışarı çıkarmakta oldukça zorlanırlar. Bu da uyku düzenlerine, beslenmelerine ve hatta gün içindeki genel durumlarına olumsuz yansır. Dolayısıyla bu dönemde bebeğin yediklerine dikkat edilmesi, özellikle gaz yapan besinlerden olabildiğince kaçınılması gerekir. Hatta anne emziriyorsa, annenin de gaz yapan yiyecekleri minimum düzeyde tüketmesi önerilir. Peki, hangi yiyecekler gaz yapar, gaz geçiren yöntemler neler? Detaylar yazımızda…
- Brokoli ve Karnabahar
Bebeklerde gaz yapan yiyecekler denildiği anda akla ilk gelen ikili brokoli ve karnabahar oluyor. Bu sebzeleri emziren annenin tüketmesi halinde yine bebekte gaz problemi görülebiliyor. Ayrıca karnabahar ve brokoli anne sütünün tadını değiştirebiliyor. Bu da bebekte emmek istememe gibi durumların ortaya çıkmasına neden olabiliyor.
- Lahana
Lahana, rafinoz isimli şeker içeriyor. Sindirilmesi oldukça zor olan bu şeker, yalnızca bebeklerde değil yetişkinlerde de yoğun gaz oluşmasına sebep oluyor. Ayrıca emziren annelerin lahana tüketmesi halinde süt kokusunda bir değişiklik olabiliyor. Kokudan hoşlanmayan bebekler de emmeyi reddedebiliyorlar.
- Süt ve Süt Ürünleri
İnek sütü, hem alerji potansiyelini artırdığı hem de yoğun gaza neden olduğu için en az 1 yaşına kadar bebeklere önerilmiyor. Peynir ve yoğurt ise inek sütüne göre kısmen daha az gaza sebep oluyor.
- Kurubakliyatlar
Özellikle bebeklere çorba yaparken çok sık tercih ettiğimiz kurubakliyatlar, ne yazık ki gaz problemine sebep olabiliyor. Fasulye, nohut ve mercimek gibi bakliyatların içinde bulunan rafinoz adlı şeker, sindirim sırasında yalnızca bebeklerde değil yetişkinlerde de yoğun gaz görülmesine neden oluyor.
- Kahve ve Çikolata
Annenin içtiği kahve veya yediği çikolata da yoğun yağ ve şeker içerdiğinden, süt yoluyla bebeğe geçerek gaz oluşmasına sebebiyet verebilir. Bununla birlikte içindeki kafein uyarıcı bir madde olduğundan bebekte uykusuzluk ve huzursuzluğa neden olabilmektedir.
- Nareciyeler
Bebekler portakal, limon, greyfurt ve mandalina gibi turunçgillerdeki asidi sindirmekte zorlanırlar. Bu da bebekte hem gaz hem de reflüye zemin hazırlar. Dolayısıyla anneler narenciye tüketimi ve gaz artışı arasında bir bağ olduğunu düşünüyorsa, bu meyvelerin tüketimini azaltmalı ve C vitamini alabilmek için eşdeğer olan başka besinlere yönelmelidir.
- Baharatlı ve Yağlı Gıdalar
Yoğun baharat ve yağ içeren besinlerin de gaz oluşumuna sebebiyet verdiği biliniyor. Bu nedenle hem emziren annelerin hem de ek gıdaya başlayan bebeklerin menüsünde kızartma gibi aşırı yağlı veya baharatlı gıdaların olmaması gerekiyor.
Bebeğin Gaz Sancısı Çektiği Nasıl Anlaşılır?
Yenidoğan bebeklerin çoğunda görülen gaz sancısı, genellikle bebek 3 haftalıkken başlar ve 4. aya kadar devam eder. Bunun ana nedeni ise henüz tam olarak gelişmemiş olan mide – bağırsak sistemleriyle dünyaya gelmeleridir. Bununla birlikte annenin diyetinde gaz yapan yiyeceklerin bulunması, bebeğin ağlama veya emme sırasında hava yutması gibi sebepler de gaz oluşumunu tetiklemektedir.
Yoğun gaz problemi yaşayan bebeklerde şiddetli ağlama nöbetleri görülür. Bu ağlama nöbeti günün genellikle aynı saatlerinde, çoğu zaman da akşamları yaşanır. Gaz sancısı sırasında bebekler bacaklarını genellikle karnına doğru çekip ellerini yumruk yaparlar. Suratları kızarır ve yüzlerinde acılı bir ifade bulunur. Karın bölgesi ise oldukça sert ve şiştir.
Yoğun gaz sancısı olan bebekler emerek rahatlamak isteyebilirler ancak emmeye başladıktan kısa bir süre sonra çığlıklar atarak emmeyi reddedebilirler.
Bebeğin ağlama nöbetinin gaz sancısı ile bağdaştırılabilmesi için sağlıklı olduğunun bilinmesi önemlidir. Bunun için de kilo alımının yeterli olması ve rutin doktor kontrollerinin ihmâl edilmemesi gerekir. Çünkü idrar yolu enfeksiyonu, orta kulak enfeksiyonu, fıtık ve daha birçok hastalık da bebeklerde şiddetli ağlamaya neden olmaktadır. Bu nedenle gazı olduğu düşünülen her bebeğin önce doktor kontrolüne götürülmesi ve sağlıklı olduğuna emin olunması gerekir.
Gaz Sancısını Hafifletmek İçin Neler Yapılabilir?
- Anne sütü ile beslenen bebeklerin daha az gaz sancısı çektiği biliniyor. Bunun sebebi olarak ise biberonla beslenen bebeklerin daha fazla hava yutması gösteriliyor. Bu nedenle eğer şartla uygunsa bebek olabildiğince emzirilmeli, biberon kullanılacaksa antikolik özellikli ürünler tercih edilmelidir.
- Bu süreçte yalnızca bebeğin beslenmesi değil, annenin beslenmesi de oldukça önemlidir. Çünkü çoğu besin süt yoluyla bebeğe de geçmektedir. Annenin diyetinde lahana, kuru fasulye ve inek sütü gibi gaz yapan besinlerin bulunması bebeği de olumsuz etkiler.
- Özellikle her beslenme sonrası bebeğin gazının çıkartılmasına dikkat edilmelidir. Sırtını hafifçe ovuşturmak ve avuç içiyle pat pat yapmak bebeğinin gazının çıkmasına yardımcı olur.
- Ilık banyo yaptırmak ve banyo sonrası bebek yağı yardımıyla gaz masajı yapmak bebeğin sancılarını büyük ölçüde hafifletir.
- Gaz ağrısı sırasında bebeği kucakta veya arabasında gezdirmek, hafifçe sallamak veya karnına ılık havlu koymak da çoğu ebeveynin denediği işe yarar yöntemlerdendir.