Emekleme zamanı, bebeklerin doğal gelişim süreçleri arasında önemli bir yere sahiptir. Hareket kabiliyetinin gelişmeye başladığı bu dönem, dikkat edilmesi gereken pek çok durumu da beraberinde getirir. Sürekli olarak yerde emekleyen ve hareket halinde olan bebeklerin her türlü riske karşı korunması önem taşır. Birbirinden farklı hastalık risklerinin engellenmesi, fiziksel yaralanmaya yol açabilecek kazalara yönelik tedbirler alınması ve emekleme süreci kapsamında bebek için yeteri kadar hareket alanı sunulabilmesi gerekir.
Çeşitli yaş gruplarında bulunan bebek ve çocuklar gibi, emeklemeye henüz başlamış olan bebekler için de hijyen önceliklidir. Emekleme döneminde hijyen ihmal edilirse bebeğiniz açısından ciddi sağlık sorunları meydana gelebilir. Ev içindeki hijyenin emekleme döneminde büyük bir önem taşıması, bebeğin yer ile olan etkileşiminden kaynaklanır.
Vücudundaki kas liflerinin iyice olgunlaşmaya başladığı bir dönemde, her bebek çevresine karşı büyük bir merak hisseder. Beyin ve göz gelişimi de sürerken, küçük bebeklerimiz gördükleri her eşyayı yakından incelemek ve onlara dokunmak isteyecektir. Bu keşif süreci, bebeğin sürekli emekleyerek etrafta gezinmesine, çeşitli cisimlere temas etmesine ve hatta bunları alıp ağzına götürmesine sebep olabilir. Artık bebeğinizin, birkaç ay öncesinde olduğu gibi bir köşede uslu uslu yatıp kalmayacağını bilmeniz ve buna göre hareket etmeniz gerekir.
Bebekli Evlerde Hijyen Nasıl Sağlanır?
Bebekli evlerde hijyen, sanılanın aksine sadece halıların ve bebek tarafından ulaşılabilecek olan eşyaların temizliğinden ibaret değildir. İnsan bünyesi üzerinde olumsuz etkileri gözlemlenebilen bakterilerin ve virüslerin hava yoluyla her yere ulaşması mümkündür. Yani sadece belli eşyaları dezenfekte edip geri kalanını ise bebeğin sağlığı açısından risksiz kabul etmeniz yanlıştır. Örneğin emekleme zamanı gelen ve sürekli hareket eden bir bebek, tavana asılı halde duran ahizeye ulaşamaz. Fakat bu ahizenin çeşitli aksamında birikmiş tozlar bebeğe kolaylıkla ulaşabilir.
Bebekli bir evin her yönüyle hijyenik olması için gereken ilk şey, düzenli temizlik uygulamalarıdır. Eğer bebeğinizin sağlığını önemsiyor ve onun herhangi bir problem yaşamadan emekleme sürecini geçirmesini istiyorsanız; üşenmeyip 2 ya da 3 günde 1 kez detaylı temizlik yapmanız tavsiye edilir. Normal şartlarda aylık temizlik ideal sayılabilirken, bebekli evlerde hijyen sağlamak için temizlik sıklığı mutlaka artırılmalıdır. Eğer zaman ve imkan varsa, günlük temizlik yapılması bile tavsiye edilebilir. Bebeğinizin hareket alanını temiz tutabilmek açısından işinize yarayacak bazı detaylar ise şunlardır:
- Sık Kirlenen Odalardan Bebeği Uzak Tutun: Bebek için yeterli hareket alanı sağlamanız doğru olacaktır. Fakat bebeğin, evde bulunan tüm odalara erişim sağlaması engellenmelidir. Temizlikleri aynı süreçte yapılan her oda yetişkin bireyler için aynı hijyene sahip olabilir.
Fakat bebeklerin bağışıklık sistemi henüz zayıftır ve biraz daha fazla tozlanmış olan odalardan mikrop kapmaları muhtemeldir. Örneğin penceresi ya da balkon kapısı büyük olduğu için sürekli tozlanan odalarınız mevcutsa, bebekler buradan uzak tutulmalıdır.
- Gereğinden Fazla Temizlik Ürünü Kullanmayın: Temizlik uygulamalarında kullanılan deterjanlar fazla değil, ölçülü bir şekilde değerlendirilmelidir. Bebeğinin sağlığını düşünen anneler tarafından en sık yapılan hata, gereğinden çok deterjan kullanımıdır. Temizlik ürünlerinin kimyasal bileşenlere sahip olduğu ve fazla kullanımları halinde havaya pek çok kimyasal karıştırdıklarını unutmamanız gerekir.
- Bebeğinizin Doğrudan Temas Ettiği Eşyaların Tozunu Alın: Emekleme sürecinde sık sık temizlik yapmak ve tüm eşyaların hijyenik kalmasını sağlamak, ne yazık tozlanmaları engellemek için yeterli olmaz. Daha az önce silinerek temizlenmiş olan bir sehpa ne kadar temiz olursa olsun, açık havaya maruz kaldığı için tozlanacaktır. Tozlanma ile kirlenme birbirinden farklıdır fakat bebeklerin bünyesi üzerinde her iki durumun etkisi aynı sayılabilir.
Burun kılları yeteri kadar sert ve kalın olmayan bebekler, havadaki ya da çeşitli eşyalar üzerindeki toz tanelerinden yeteri kadar korunamazlar.
Temizliğinden emin olduğunuz tüm ev eşyalarını düzenli olarak kuru bezle silinmesi bebekli evlerde hijyen sağlama açısından faydalı olabilir. Ayrıca pencerelerin sık sık açılmaması, eşyaların tozlanmasını geciktirebilecek bir önlemdir.
- Bebeğinizin Üzerindeki Kıyafetleri Rutin Olarak Değiştirin: Emeklemeye başlamış olan bebekler, yerlerde sürünmeleri dolayısıyla kıyafetlerini çabuk kirletir. Halı, koltuk, dolap, sehpa, masa, sandalye gibi çok sayıda ev eşyasına temas edebilmeleri, giymiş oldukları kıyafetlerde tozlanmaya sebep olur. Bu toz taneleri, bebeğin cilt yüzeyinde veya üst solunum yollarında birikebilir. Bu sebeple ev içinin temiz olması kadar bebek giysilerinin temizliğine de dikkat etmek şarttır.
Emekleme Dönemindeki Tehlikeler Nelerdir?
Emekleme döneminde birbirinden farklı riskler mevcuttur. Bu riskler genel olarak fiziksel yaralanmalar ve bakteri kaynaklı hastalanmalardan meydana gelir. Doğru ve ölçülü tedbirler alarak bu risklerin tamamını engelleyebilmek mümkündür. Sürünerek emekleyen bebek her yere ulaşabileceği için, ebeveynlerin alacağı tedbirler de çok kapsamlı olmalıdır. Eğer evinizde emekleyen bir bebek bulunuyorsa dikkat etmeniz gereken tehlike durumlarından bazıları şöyledir:
- Bebeğiniz kafasını sehpa kenarlarına, sandalye ve masa ayaklarına çarpabilir.
- Yere düşen toplu iğne, çatal, bıçak, makas gibi eşyalar bebeğiniz açısından ciddi yaralanmalar ortaya çıkarabilir.
- Yaralayıcı olmamakla beraber sert bir dokuya sahip olan küçük oyuncaklar, emekleme sürecindeki bebeğinizin ellerine ve dizlerine batabilir.
- Eğer ev içerisinde çok tüy döken bir evcil hayvan bulunuyorsa, bebeğin cildi alerjik reaksiyon gösterebilir.
- Ayak kısmı sağlam olmayan veya eskidiği için vidaları gevşemiş halde bulunan dolap ve benzeri ürünler kesinlikle kullanılmamalıdır. Çünkü buna benzer eşyalar, küçük bir sarsıntıyla bile bebeğinizin üzerine düşebilir.
- Emekleme süreci başlamış olan bir bebekle beraber ev içerisinde küçük çocuk da bulunuyorsa bebeği yalnız bırakmamanız en doğrusudur. Kardeş kıskançlıkları sebebiyle bebeğiniz küçük saldırılara maruz kalabilir.
Bebekler Ne Zaman Emekler?
Emekleme aşaması, bebeklerin gelişim hızıyla doğrudan alakalıdır. Bazı bebeklerin biyolojik gelişim ve büyüme hızları yüksek olabilir. Bu durumda emekleme sürecinin erken başlaması mümkündür. Fakat yaklaşık olarak; bebeklerin destek almadan sürünmeye, oturmaya ve kısa süreli de olsa ayakta durabilmeye başladığı süreç yedinci ayın sonrasıdır.
Oturabilmek, bel omurlarının gelişmişliği ile alakalıdır ve söz konusu gelişim altıncı aydan itibaren tamamlanır. Fakat ayakta durma becerisinin kazanılması en erken sekizinci ya da dokuzuncu aya kadar uzayabilir.
Emekleme Nasıl Öğretilir? Bebeğin Emeklemesi Nasıl Sağlanır?
Bebeklerin emekleme sürecini hızlandırmak, dışarıdan yapılabilecek müdahalalerle pek mümkün olmaz. Çünkü bebek vücudu kendi gelişim süreci kapsamında bazı değişimler geçirir. Kas lifleri, kemik dokuları, eklem kıkırdakları ve bebeğin hareket etme içgüdüsünü etkileyen zihinsel gelişim süreçleri bu konudaki temel faktörlerdir. Bebeklerde emekleme süreci, bunlara benzer çok sayıda faktörün uygun şartları oluşturması ile başlar. Annenin, babanın ya da kardeşin, bebeğe emeklemeyi öğretmesi mümkün değildir. Çünkü emekleme becerisi sonradan kazanılmaz. Bu beceri, vücudun aktif olarak hareket etme ihtiyacından kaynaklı olarak kendi kendine gelişir.