Bebeğinin sağlıklı ve mutlu olması, hiç kuşkusuz ki her annenin görmek istediği manzaradır. Bu nedenle anneler içgüdüsel olarak bebeğinin bakımı, temizliği, beslenmesi ve genel sağlığı ile ilgili konularda oldukça titizdir. Ancak biz her ne kadar titiz davranırsak davranalım, gerek bebeklerin cildinin hassas oluşu gerek ise bağışıklıklarının yeteri kadar gelişmemiş olması, bir takım sorunların doğmasına neden oluyor. Bunların başında ise hiç şüphesiz ki pişik geliyor. Peki pişiğe ne iyi gelir, pişik neden olur? Detaylar yazımızda!
Pişik Nedir?
Tıpta amonyak dermatiti olarak bilinen pişik; daha çok bebeğin cinsel organının dışında, poposunda ve kasık çevresinde amonyak sebebiyle oluşan bir çeşit tahriştir. Normalde idrarda amonyağın bir türevi olan üre vardır ve ürenin cildi tahriş etme özelliği yoktur. Ancak bebeğin bezinin uzun süre değiştirilmemesi sonucunda, bazı bakteriler üreyi amonyağa dönüştürür. Amonyak ise cildi tahriş edebilen bir etkiye sahiptir. Candida Albicans olarak bilinen mantarlar, ürenin amonyağa dönüştürülmesinde aktif rol üstlenirler.
Pişik olan deri hassas, kızarık ve kabarık görünüme sahip olabilir. Hatta bebeğin bu bölgesinde deri döküntüleri de görülebilir.
Pişik Neden Olur?
Pişik yalnızca bebeğin uzun süre kirli bezle durması nedeniyle oluşmaz. Pişik oluşumuna yol açan daha birçok faktör bulunur. Kısaca değinecek olursak;
Antibiyotik Kullanımı: Vücudumuzdaki iyi bakterin sayısı azaldıkça, mantar enfeksiyonlarıyla karşılaşma ihtimalimiz yükselir. Antibiyotikler ise sadece kötü bakterileri değil, iyi bakterileri de etkisiz hale getirir. Bu da mantar enfeksiyonlarının gelişmesine, dolayısıyla pişiğe bağlı tahrişlerin görülmesine zemin hazırlar.
Ek Gıdaya Geçiş: Özellikle ek gıdaya geçiş döneminde bebeklerde pişik görülme ihtimali artar. Bunun sebebi ise bebeğin artık anne sütü dışındaki besinleri tüketmesiyle birlikte kaka ve idrarında pH değişikliği görülmesidir.
Kimyasal Temizleyiciler: Yukarıda da bahsettiğimiz gibi bebeklerin cildi, özellikle genital bölgeleri oldukça hassastır. Bu nedenle içeriği kimyasal maddelerle dolu olan ıslak mendil veya yanlış pişik kremleri kullanmak bebeklerde pişik oluşumunu tetikler.
Bölgeyi Nemli Bırakmak: Kirli bezle bekletmek kadar banyodan sonra bebeğin cildinin kurulanmaması veya terlediği zaman altının değiştirilmemesi de pişik oluşumuna zemin hazırlar. Bu nedenle uzmanlar, her banyo sonrası bebeğin cildinin iyice kurutulmasını ve bez bölgesinin 5 – 10 dakika hava almasını önerirler.
Yanlış Bez Kullanımı: Hava almayan, sentetik maddelerden üretilmiş bebek bezleri cildin tahriş olmasının en önemli nedenlerinden biridir. Bu nedenle mutlaka hava alan pamuk dokulu doğal bezler tercih edilmelidir.
Pişiği Önlemek İçin Neler Yapılmalı?
Pişik oluşumunu önlemenin en temel yolu hijyene dikkat etmektir. Bez bölgesinin her zaman temiz, kuru ve serin tutulmasına önem verilmelidir. Bebeğin altı mümkün olduğunca sık temizlenmeli ve her bez değişiminde poposunun hava alması için 5 – 10 dakika beklenilmelidir. Genitâl bölge temizlenirken güçlü kimyasal içeren ıslak mendillerden mümkün mertebe uzak durulmalı, saf su ve pamuk ile temizlik sağlanmalıdır. Islak mendil tercih edilecekse ürünün mutlaka doğal olmasına özen gösterilmelidir. Dezenfektan seçiminde ise yine parfüm gibi kimyasallar içermeyen ürünlere yönelmek önemlidir. Bebeğin boyu ve kilosuna uygun, hava alan bezler tercih edilmeli, kıyafetleri yine pamuklu kumaştan olmalıdır. Ek gıdaya geçildiyse su tüketimine dikkat edilmeli, gün içinde sık sık bebeğe su teklif edilmelidir. Anne ve bebeğin antibiyotik kullanmasını gerektirecek her türlü hastalıktan ise korunmaya çalışılmalıdır.
Pişiğe Ne İyi Gelir?
Pişik olan bölgenin temiz olması, kuru tutulması ve çinko içeren pişik kremlerinin kullanılması tahrişin kısa süre içinde geçmesine yardımcı olacaktır. Ancak birkaç gün içinde kızarıklıklarda hafifleme görülmez ise bebeği çocuk doktoruna muayeneye götürmek daha sağlıklı olur. Bu süreçte pişiğin geçmesine yardımcı olmak için yapabilecekleriniz ise;
- Bez bölgesinin hava almasına dikkat etmek,
- Pişik varken sabun gibi tahriş edici maddelerden uzak durmak,
- Parfümlü ıslak mendiller tercih etmemek,
- Hava alan pamuk dokulu bezler kullanmak,
- Tahriş olan bölgeye organik pişik kremi sürmek,
- Bebeğin vücudunu sıkan kıyafetlerden uzak durmak,
- Banyodan sonra bebeğin cildini tampon hareketlerle kurulamak, havluyla sert bir şekilde ovmamak.
Pişiğin çözümü için halk arasında uygulanan bitkisel çözümlere de rastlanılmaktadır. Yumurta akı, karbonat, zeytinyağı ve yoğurt gibi birçok gıda maddesinin pişiğe iyi geleceği düşünülmektedir. Ancak bu uygulamaların henüz bir bilimsel dayanağı yoktur, bu nedenle doktor onayı olmadan asla yapılmamalıdır. Aksi halde pişiğin daha da ilerlemesine sebep olabilirler.
Ne Zaman Doktora Başvurmalıyız?
- Evde pişiği iyileştirmeye yönelik uygulamalar yaptığınız halde 3 – 4 gün içinde cevap alamadıysanız,
- Pişiğe ateş eşlik ediyorsa,
- Pişik bez bölgesi dışına da yayılıyorsa,
- Görünümü günden güne kötüleşiyorsa,
- Su dolu kabarcıklar çıktıysa mutlaka çocuk doktoruna başvurulmalıdır.