Diş Çıkarma Sürecinde Bebeğinizi Neler Bekliyor?
Diş çıkarma süreci bebekten bebeğe değişiklik göstermekle birlikte 6-7 aylıkken diş çıkarma belirtileri görülür. Süreç, genetik faktörlere bağlı olarak 2-14 ay arasına yayılabilir.
- Diş çıkarma döneminde ortalama 28.aya kadar 20 süt dişi tamamlanır.
- Dişler 1-2 ay arayla çıkabileceği gibi hepsi aynı anda da çıkabilir.
Bu dönemde iştahta azalma, sinirlilik, sürekli ağlama, sulu gıdalara eğilim, salyada artış ve memede kalma isteği en tipik sağlık problemleri arasında sayılabilir. Çoğu ebeveyn için bir endişe kaynağı olan dönem, sağlıklı gelişimin en önemli habercisidir. Diş çıkarma süreci hızlandırılamaz ancak bebeğin bu dönemi daha konforlu bir şekilde atlatması sağlanabilir. Şimdi hep birlikte bebeklerde diş çıkarma sürecinde yapılabileceklere göz atalım…
Bebeklerde Diş Çıkarma Sürecine Dair Merak Edilenler
Erken gelişen bebeklerde diş çıkarma belirtileri 3 aylıkken başlar, 1 yaşa kadar uzar. 5-6 yaş civarı süt dişler düşer ve yerine kalıcı dişler çıkmaya başlar. En sık görülen diş çıkarma belirtileri arasında;
- Isırma
Bebekler dii çıkarırken her şeyi ağza almaya ve ardından ısırmaya çalışırlar. Çiğnenebilecek soğuk şeyler bebekleri rahatlatacaktır.
- Aşırı salya salgılama
Salya oluşumu bebeklerde 10.haftada başlar. Dişlerin çıkmaya başlamasıyla salya üretiminde artış görülebilir. Salya artışı ağız çevresi ve çenede kızarıklık oluşmasına neden olabilir.
- Parmak emme
Diş çıkarmanın en sık görülen belirtileri arasında sayılabilir. Oluşan kaşıntı hissini gidermek için parmak emmek isteyen bebeklerde bu durum alışkanlık haline gelirse dişlerin çıkış şekilleri olumsuz etkilenebilir. Bu aşamada özel üretilmiş diş kaşıyıcıları devreye alınabilir.
- Huzursuzluk ve sürekli ağlama
Yaşanan ağrılar sebebiyle bebeklerin uyku düzeninde bir takım değişiklikler olabilir. Bu da beraberinde huzursuzluğu getirecektir.
- İştahsızlık
Beslenirken canı acıyan bebekler yemeyi reddedebilirler. Yaşanan iştahsızlık geçici bir kilo kaybı yaşanmasına neden olabilir.
- İshal ve ateş
Diş çıkarma döneminde görülen ateş ishalin de kaynağıdır. Diş çıkarma belirtilerine ateş eşlik ettiğinde düzenli ölçüm yapılarak süreç kontrol altına alınabilir.
- Kulak ve yanakta kaşınma
Yaşanan ağrının şiddetlenmesi bebeklerde kulak ve yanakta kaşınma isteği oluşturur. Tırnakları uzun olan bebeklerde istemsiz hareketler tahrişe neden olabilir. Sürekli kaşınma isteği enfeksiyon belirtisi olabileceği için mutlaka hekime danışılmalıdır. Diş çıkarma döneminde bebekler enfeksiyonlara yatkındır.
- Memeden ayrılamama
Az uyuyan, yetersiz beslenen ve pek çok belirtiyle mücadele etmeye çalışan bebekler en rahat ve güvende oldukları yerde yani anne kucağında memeden ayrılmayı istemeyerek içinde bulundukları zor durumdan korunmaya çalışırlar.
Diş Çıkarma Sürecinde Bebekleri Neler Bekler?
Bu süreçte hemen her bebekte görülen sorun huzursuzluktur. Hafif ateşe eşlik eden ishal olağan kabul edilse de 38° ve üstü ateşte doktora danışılmalıdır. Nesneleri ısırma isteğine kulak çekmeden burunda tıkanıklığa, pişikten kilo kaybına, iştahta azalmadan diş etlerinde şişlik ve renk değişikliğine kadar farklı ve endişeye gerek olmayan durumlar eşlik eder.
Bebeği rahatlatmak için; soğuk kompresler kullanmak, diş etlerine hafif masajlar yapmak, meyve ve sebzelerin soğukken ısırılmasını sağlamak, lokal anestezik jel ve hekim tavsiyesiyle ağrı kesici şurup kullanmak tercih edilebilir.
Diş Çıkarma Belirtileri Nasıl Hafifletilir?
Diş çıkarma dönemi her bebekte farklı seyreder. Bu dönemde ebeveynlerin cevabını aradıkları diş çıkartmada ne yapmalı sorusunun cevabı basit tedbirlerde saklıdır. Farklı yöntemler denenerek bebek için en doğru yöntem seçilebilir.
Diş çıkan bölgeye soğuk kompres uygulaması; genel olarak büyük fayda görülen bir yöntemdir. Serinletilmiş ancak dondurulmamış çiğneme oyuncakları, emzikler, kaşıklar veya esnek cisimler bu amaçla kullanılabilir. Düzgün ve sağlıklı bir gelişim için ortodonti uzmanından görüş alınabilir.
Serinletilmiş su; rahatlatıcı etkisiyle bilinen hafif soğuk su 6-9 aylık katı gıdaya geçmiş bebekler için önerilir.
Diş etlerine masaj; bu uygulama ebeveyn tarafından bebeğin diş etlerine yapılır. Parmak emme, dişlemeye izin ve serinletilmiş parmakla bölgeye hafif masaj uygulamaları bebek üzerinde rahatlatıcı etkiye sahiptir. Bu yöntemler sayesinde emme esnasında bebeğin anne göğsüne zarar vermesi de engellenebilir.
Dişeti temizliği; temiz bir ıslak mendil yardımıyla dişeti temizliği yapılabilir. Bebekler için özel olarak dizayn edilmiş diş fırçaları 1 yaştan itibaren kullanılabilir. Hekim tavsiyesine göre temizleme işlemi için diş ipi de tercih edilebilir.
Ağrı nedeniyle çok fazla huzursuzluk yaşayan bebeklerde doktor onayıyla ilaç kullanılabilir.
Süt Dişleri Hangi Sırayla Çıkar?
Süt dişlerinde ilk olarak alt ön yani kesici dişler çıkar. Yaklaşık 6.ayda çıkan ilk dişleri üst ön kesici dişler takip eder. Bu süreç tamamlandıktan sonra;
- 12-18.aylar arasında 1.süt azı dişler
- 18-24.aylar arasında süt köpek dişler
- 24-30.aylar arasında 2.süt azı dişler
- 2,5-3 yaşa kadar da kalan 20 adet süt dişi çıkar.
Diş çıkarma süreci erken ya da geç başlayabilir. Dişlerin erken ya da geç çıkması dişin kalitesini göstermez. Bebeklerde gelişim aşamaları nasıl farklılıklar gösteriyorsa diş çıkarma süreçlerinde de farklılıklar yaşanması son derece doğaldır. Kabaran dişler ortalama 8 gün içinde çıkar. Bazı bebeklerde iki diş aynı anda çıkabilir.
Erken çıkan süt dişlerinin; düzenli olarak temizlenmesi gerekir. Erken dönemde diş temizliği ebeveynler için zorlu bir süreç olsa da uygun yöntemlerin hekim tavsiyesiyle düzenli olarak uygulanması son derece önemlidir.
Geç çıkan süt dişlerinin; gelişime paralel olarak daha geç düşmesi beklenir. Kalıcı dişler geç gelebilir. Yaş ilerledikçe süt dişlerinde görülen kırık veya çürük gibi problemler ihmal edilmemelidir. Gereken müdahalenin yapılıp yapılmayacağına karar verecek olanlar diş hekimleridir.
Bebeklerde İlk Diş Muayenesi Ne Zaman Yapılmalıdır?
Bebekler için tavsiye edilen ilk diş muayenesi ilk diş çıktıktan sonraki 6 aylık dönemdir. Bu muayenede;
- Bebeğin beslenme şekli
- Dişlerin temizliği
- Hatalı beslenme alışkanlıkları
- Çocukluk dönemde görülen çürükler
- Koruyucu tedavi uygulamaları ve
- Alınması gereken basit tedbirler hakkında bilgiler alınabilir.
Bebeklerde ilk diş muayenesinin aksatılmaması süt dişlerinin bakımı kadar kalıcı dişlerin sağlıklı ve uzun ömürlü olması için de önemlidir.
Süt Dişlerinin Sağlıklı Bakımı
Süt dişlerinin ilerleyen dönemde düşerek değişecek olması bakımının önemini zayıflatır. Süt dişlerinin 6-7’li yaşlarda değişmeye başlasa da bir kısmı 12’li yaşlara kadar ağızda kalarak görevlerini yapmaya devam eder. Süt dişlerinin sağlığı;
- Kalıcı dişlerin sağlığı ve
- Düzeniyle doğrudan ilişkilidir.
Süt dişlerinin görevi; bebeğin çiğneme işlevini gerçekleştirmektir. Bu nedenle sağlıklı ve yeterli beslenmede önemli bir yere sahiptir. Katı gıdalarla beslenmeye geçildiğinde bebeğin gelişimi için önemli görevler üstlenen dişler, kalıcı dişlere rehberlik eder. Süt dişlerinden herhangi birinin erken yaşlarda çekilmesi gerektiğinde süt dişlerinin diziliminde yaşanan bozukluk kalıcı dişlerde çapraşıklığa neden olabilir.
Kalıcı Dişler Ne Zaman Çıkmaya Başlar?
Kalıcı dişler ortalama 6.yaştan itibaren çıkmaya başlar. Süt azıların hemen ardından 1.büyük azı dişleri ağızdaki yerini alır. Herhangi bir süt dişin düşmesine gerek olmayan kalıcı azı dişlerin çıkışı genellikle fark edilmez.
İlk dişlerle yapısal olarak farklılıklara sahip olan azı dişlerde büyük ve derin çukurlar mevcuttur. Bu durum yeterli bakımın yapılmaması halinde çürüklerin oluşmasının en temel nedenidir. Çıkan azı dişleri hekim tarafından kontrol edilmelidir. Gerekli görülmesi halinde;
- Fissür örtücü veya
- Fluorid uygulamaları ile kalıcı dişler için çürükten korunma sağlanabilir.
Bebeklerde diş çıkarma süreci, dişler kaç ayda çıkar, diş çıkarma belirtileri, ebeveynlere tavsiyeler, bebeklerde ilk diş muayenesi zamanı, süt dişlerinin sağlıklı bakımı ve kalıcı dişlerle ilgili bilgilere yer verdiğimiz bu yazımızın ebeveynlere yardımcı olması dileğiyle, sağlıklı günler…