Anne sütü, hiç şüphesiz ki bebekler için en ideal besindir. 6. aya kadar bebeğin bütün mineral ve vitamin ihtiyacını tek başına karşılıyor. Aynı zamanda enfeksiyonlardan korunması için yoğun miktarda antikor içeriyor. Bu sebeple eğer şartlar uygun ise her annenin bebeğini 6. aya kadar yalnızca anne sütü ile beslemesi öneriliyor. Fakat 6. aydan sonra anne sütü bebeğin gelişimi için yetersiz kalıyor ve beslenmenin ek gıda ile desteklenmesi gerekiyor.
Ek gıda süreci ile birlikte bebeklerde beslenmenin temel amacı; besin eksikliğinin giderilmesi, uygun büyüme ve gelişmenin sağlanmasıdır. Büyüme ve gelişmenin en hızlı olduğu dönem ise 0 – 3 yaş arasıdır. Bu dönemde bebeğin yeterli ve dengeli beslenmesi, ileride karşılaşabileceği akut veya kronik hastalıkları hafif geçirmesini sağlayabilir hatta önleyebilir. Aksine yetersiz ve kötü beslenmesi ise hem birçok sağlık sorununa hem de alerjik reaksiyonlara sebebiyet verebilir. Bu nedenle ek gıdaya başladıktan sonra bebeklerin en az 1 yaşına kadar tüketmesi önerilmeyen bazı zararlı besinler bulunuyor. Neler olduğuna hep birlikte bakalım…
Bebeklere Katı Yiyecek Ne Zaman Verilir?
1. Yumurtanın Beyazı
Yumurta, bebeklerin beslenmesinde oldukça önemli bir yere sahiptir. Sarısını doktorunuzun önerisiyle 7. aydan itibaren yedirebilirsiniz. Fakat beyaz kısmı protein yapısı sebebiyle bebekler için fazlasıyla alerjiktir. Bu nedenle yumurta beyazının 1 yaş dolduktan sonra öğünlere eklenmesi tavsiye edilmektedir. Fakat bebeğiniz alerjik değilse ve doktorunuz onaylıyorsa, 10. aydan itibaren ufak ufak yedirebilirsiniz.
2. Bal
1 yaşından küçük bebeklerin yemesi önerilmeyen bir diğer besin de baldır. Çünkü bal alerji riski yüksek olan birçok çiçek tozu içeriyor. Aynı zamanda clostridium botulinum sporları içermesi, botülizm zehirlenmesine sebep olabiliyor. 1 yaşından sonra ise ufak porsiyonlarda verilmeye başlanabiliyor.
3. İnek Sütü
İnek sütü, bebeklerin sindirim sisteminin kaldıramayacağı kadar güçlü proteinler barındırıyor. Bu nedenle organları iyice gelişinceye dek inek sütü verilmesi önerilmiyor. Fakat inek sütü kullanarak evde yoğurt mayalayabilirsiniz. Çünkü yoğurt haline geldiğinde inek sütündeki proteinlerin yapısı değişiyor ve zararlı etkileri ortadan kalkıyor.
4. Sakatatlar ve İşlenmiş Gıdalar
Bir yaşından küçük bebeklere karaciğer dışında hiçbir sakatat yedirilmemelidir. Özellikle beyin, dil ve işkembe gibi besinler virüs ve bakteri gibi mikroorganizmalar açısından son derece risklidir. Bununla birlikte salam, sosis ve sucuk gibi yoğun işlem görmüş gıdalar da bebeklerin menüsünde yer almamalıdır. Çünkü bu besinler saf hayvan etinden üretilmiyor ve içinde bol miktarda koruyucu bulunuyor.
5. Kabuklu Deniz Ürünleri
Karides ve yengeç gibi kabuklu deniz ürünleri yetişkinler için bile alerjen iken, bebekler için daha yüksek alerji riski bulunuyor. Bu nedenle doktorunun onayı olmadan 1 yaş öncesinde asla yedirilmesi önerilmiyor. Balık ise 8. ay itibariyle deneme yapılarak verilebilir. Eğer bebekte alerjik reaksiyonlar görülmüyorsa ufak ufak porsiyon arttırılabilir. Balık seçerken yağlı, yüzeyde bulunan ve mevsim balıkları olmasına dikkat edilmelidir. Kalkan gibi denizin dibinde yaşayan balıkların civa zehirlenmesine sebep olabileceği unutulmamalıdır.
6. Küçük Taneli Besinler
Kuruyemişler enerji bakımından oldukça zengindir, bu nedenle ara öğünlerde herkesin tüketmesi tavsiye ediliyor. Ancak bebeklerin çiğneme refleksleri 1 yaşına kadar tam olarak gelişmez. Küçük taneli gıdalar da bebeklerde boğulma riski oluşturacağından, yaşını doldurana kadar yedirilmesi önerilmiyor.
Kuruyemişler arasında en alerjik olanı ise yer fıstığıdır. Kurdeşenden boğaz şişmesine kadar birçok alerjik reaksiyona neden olabilir, bu nedenle doktorun onayı olmadan özellikle yer fıstığı yedirmemeye dikkat edilmelidir.
7. Tuz ve Şeker
Bebeklerin tuz ve şeker ile tanışması ne kadar geç olursa sağlıkları için o kadar iyi olur. Örneğin şekerin hiçbir besleyiciliği yoktur. Aksine obezite, diş çürükleri ve iştahsızlık gibi problemlere sebep olur. Bebeğin ihtiyacından fazla tuz ise böbrekleri için risk doğurur.
8. Bazı Meyve ve Sebzeler
Meyve ve sebzeler, ihtiyacımız olan vitamin ve mineralleri karşılamamız için vazgeçilmez besinlerdir. Ancak bazılarının alerji riski yüksek olduğundan, 1 yaşından küçük bebeklere yedirilmesi önerilmiyor. Bunların başında ise bakla, çilek, kivi, domates ve patlıcan geliyor.
9. Acı ve Baharatlı Besinler
Acı ve baharatlı yiyecekler, bebeklerin henüz gelişmekte olan sindirim sistemleri için uygun değildir. Reflü ve gaz gibi rahatsızlıklara sebep olabileceklerinden en az 1 yaşına kadar öğünlerinde yer almamalıdır.
10. Çay, Kahve, Çikolata
Çay ve kahvenin insanlar için hiçbir besin değeri yoktur. Aksine içindeki kafein uykusuzluk problemlerine sebep olabilir. Aynı zamanda çayın, demir eksikliğine bağlı kansızlığa sebep olabildiği biliniyor. Çikolata ise yoğun miktarda şeker ve koruyucu içeriyor. Bu da obezite, iştahsızlık, diyabet ve besin alerjisi riskini arttırıyor.
Bebeklerde ve Çocuklarda D Vitamini Eksikliğini Önlemenin 5 Yolu!